Menig ZZP’er wordt hard getroffen door de coronacrisis. Hoe voorkom je schulden of grijp je in als die oplopen? Vijf tips van deskundigen.
ZZP’ers aan het werk in een verzamelgebouw. Volgens de Nederlandse vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, zullen ongeveer 65.000 eenpitters in de financiële problemen komen.
De ZZP’ers staan nog niet rijendik bij Jeannette Meersma voor de deur. Sterker nog, de schuldhulpverlener krijgt nauwelijks vragen van ZZP’ers. Wat niet betekent dat hun ondernemingen niet hard geraakt worden door de coronacrisis. Integendeel. Het is stilte voor de storm, denkt Meersma.
Volgens de NVVK, de Nederlandse vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, zullen ongeveer 65.000 eenpitters in de financiële problemen komen. Dat is 20 procent van het aantal ondernemers dat de eerste TOZO (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers) heeft aangevraagd.
Volgens Meersma, die naast mede-eigenaar van Kram & Meersma Schuldhulpverlening voor Ondernemers ook bestuurslid van de NVVK is, blijft de hulpvraag vooral uit doordat de overheid perspectief blijft bieden met steunpakketten. „Mensen denken: het komt wel goed.”
Als de overheidssteun straks wegvalt, komen de problemen
Auke Schouwstra Persvoorlichter NVVK
Maar daar zouden de ZZP’ers weleens ongelijk in kunnen krijgen, vreest communicatiemedewerker Auke Schouwstra van de NVVK. „We zitten nu in een schijneconomie. Als de overheidssteun straks wegvalt, komen de problemen.” Want wie een beroep blijft doen op alle mogelijke regelingen, heeft zijn diensten waarschijnlijk niet succesvol aangepast en is ook niet (tijdelijk) in loondienst gegaan.
Bovendien verwacht Schouwstra dat veel schuldeisers, zoals leveranciers, die lang coulant zijn geweest, onderhand weleens geld willen zien. En dan wordt het alsnog druk bij hulpverleners als Meersma. Te druk, wellicht.
Hoeveel ZZP’ers er bij haar hebben aangeklopt sinds de coronacrisis losbarstte? Meersma: „Hooguit twee handenvol mensen. Terwijl er 1,2 miljoen Nederlanders ondernemer zijn.” Zo kreeg ze een hulpvraag van een man met een foodtruck, die normaal gesproken op festivals staat. Na een coachingstraject bleef hij zelfstandig ondernemer, maar dan als klusjesman – in die branche valt nu nog genoeg geld te verdienen.
Toch zal het niet altijd zo goed uitpakken, denkt Schouwstra. Een deel van de ZZP’ers is dat ‘onvrijwillig’: deze mensen zouden liever in loondienst werken, maar werden uit nood kleine zelfstandigen. „Zij zijn niet per se ondernemend van aard en beheersen vaak maar één vak. Zij maken niet zomaar een ‘omslag’ met hun bedrijfje.”
Wat kun je, ongeacht de branche waarin je onderneemt, als kleine zelfstandige doen om schulden te voorkomen? En wat te doen als je nu al een betalingsachterstand hebt? Vijf tips van Jeannette Meersma, Auke Schouwstra en Karin Radstaak van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud).
1. Licht je financiën door
Het kan nooit kwaad om je maandelijkse inkomsten en uitgaven op een rijtje te zetten. Radstaak: „Grijp deze crisis aan om te inventariseren hoe je er financieel voorstaat. Net zoals je dat doet bij andere grote gebeurtenissen in je leven, zoals een huwelijk of de aanvraag van een hypotheek.” Vaak blijkt dan dat je ongemerkt en onnodig geld uitgeeft. „Een gemiddeld huishouden heeft tien à vijftien abonnementen, van maaltijdboxen tot de Postcodeloterij. Daar zit meestal wel iets bij wat je kunt schrappen.”
Het Nibud adviseert om, als je het kunt missen, ten minste 10 procent van je maandelijkse inkomsten opzij te zetten als buffer voor grote of onverwachte uitgaven.
2. Schaam je niet
Veel mensen vinden het moeilijk om over hun (dreigende) schulden te praten, volgens Radstaak. De tweeledige betekenis van het Nederlandse woord ‘schuld’ draagt daaraan bij, vermoedt ze. „De Engelse taal maakt onderscheid tussen debt en guilt. Iemand met debts is niet direct ook guilty. Maar als je het in het Nederlands hebt over een financiële schuld, maak je al snel de associatie naar ‘eigen schuld’. Maar je kunt geheel buiten je schuld in de financiële problemen komen.” Meersma kan er boos om worden: om het taboe dat om schuldhulpverlening hangt. „Je hoeft je er niet voor te schamen als je hulp zoekt!”
3. Wees niet koppig
Ondernemers geven niet graag toe dat ze er in hun eentje niet meer uitkomen. Dat zal de aard van het beestje zijn, denkt Meersma. „Ze zijn trots en willen alles zelf doen. Maar zo werkt het niet. Een horeca-ondernemer is toch ook niet tegelijkertijd kok, serveerster, boekhouder én vastgoedinvesteerder?.”
Schouwstra; „Ondernemers zijn vaak zó gehecht aan hun vrijheid en hun bedrijf dat ze het niet zien zitten om in loondienst te gaan.” Toch is er soms geen andere oplossing, bijvoorbeeld wanneer je niet meer kunt sparen voor je pensioen. Schouwstra: „Wees realistisch. Het kan ook juist moedig zijn om met je bedrijf te stoppen.”
4. Blijf aflossen
‘Leun niet achterover als je eenmaal noodsteun van, bijvoorbeeld, de overheid hebt ontvangen. Los zoveel mogelijk achterstallige betalingen af – anders worden de schulden alleen maar hoger”, raadt Schouwstra aan. Probeer op een andere manier inkomen te genereren en bezuinig op je uitgaven. Zo kun je waar mogelijk je verplichtingen blijven nakomen.
5. Zoek tijdig deskundige hulp
Het is een misverstand dat je pas om hulp kunt vragen als je al in de schulden zit, zegt Schouwstra. „Komen mijn inkomsten weer op het niveau van vóór de lockdown? Is mijn bedrijf wel levensvatbaar? Met dat soort vragen kun je nu al aankloppen bij het ‘geldloket’ dat sommige gemeenten hebben.”
Bron: Anna Krijger (NRC Economie)
Belangstelling?
Als u als ondernemer wil bekijken welke optie in uw geval de beste is, kunt u vrijblijvend bij ons een oriënterend gesprek aanvragen. Dat gesprek kost u niets en helpt u bij het maken van de juiste keus. U kunt contact met ons opnemen via het contactformulier of bellen met 085-303 74 26.
Wilt u weten wat we voor u kunnen doen? Klik op: Uw bedrijf in zwaar weer.